Neden hepimize "Oyundaki bir sonraki aşamayı da tamamlamadan kesinlikle bilgisayarımın başından kalkmam" cümlesi "Bir sonraki konuyu çalışmayı bitirmeden bilgisayar başından kalkmam" cümlesinden daha tanıdık geliyor? Kişinin bir bilgisayar oyunu karşısında saatlerini hatta günlerini harcamasının altında yatan gerçek sebep ne olabilir?
Oyunlar kişiyi sadece eğlendirmekle kalmaz, aynı zamanda kişiye meydan okur, kişiye belirli bir rol ve tamamlaması gereken bir hedef verir. "Kullanıcılara meydan okursanız, daha iyi öğrenirler" gerçeği ciddi oyunların öğrenme üzerindeki etkisini vurgulamaktadır. Peki, nedir ciddi oyunlar? Sadece eğlendirme amacı taşımayan, eğlenceyle beraber öğretmeyi de hedefleyen oyunlar Ciddi Oyunlar (Serious Games) olarak adlandırılmaktadır. Günümüzde oyunların eğlence kaynağı olmaktan çıkıp, eğitimde bir araç olarak kullanılmaya başladığını ve bu eğilimin özellikle son yıllarda büyük bir ivme kazandığını görmekteyiz.
Kişilerin, hangi yaşta olurlarsa olsunlar, oyun oynama adı altında gerçekleştirdikleri etkinlikten, iş etkinliğine göre daha fazla zevk aldığı bilinmektedir. Ayrıca, etkinlik sonucunda daha kalıcı öğrenme sağlandığı tespit edilmiştir. İyi tasarlanmış bilgisayar oyunları hem çocukların eğitimlerinde hem de yetişkin eğitimlerinde tercih edilmeye başlanmıştır. Bu, oyunların sadece eğlence için olduğu fikrinin yavaş yavaş kaybolduğunu göstermektedir.
Ciddi oyunlar, kişilere problem çözme, analitik düşünme, strateji geliştirme, iletişim becerileri ve güven gibi yetenekler kazandırmaktadır. Ciddi oyunlar, öğrenenleri motive ettiği gibi, gerçek performanslarını artırmaya yardımcı olmaktadır. Tüm bunların yanı sıra, yetişkin eğitimlerinde motivasyonu artırıcı ve etkili öğrenmeyi sağlayıcı yönde olumlu etkileri bulunmaktadır.
Ciddi oyunların geliştirilebilmesi için önemli teknolojik birikim gerekmektedir. Eğitsel amaçlı ciddi oyunlarda en az teknoloji kadar önemli olan bir başka başarı faktörü ise öğretim tasarı teorileri ve modellerine dayalı olarak geliştirilen senaryolar ve tasarımlardır. İyi kurgulanmış senaryolar, kuvvetli tasarımlar ve teknolojik alt yapı ile birlikte ciddi oyunlar öğrenme deneyiminin çekiciliğini artırmaktadır.
Simülasyonlar ve belirli bir rolün oynanması ciddi oyunların vazgeçilmez parçalarıdır. Kullanıcı bir ciddi oyun içerisinde mısır piramitlerinde bir sırrı arayan arkeolog rolünde iken bir başka oyunda batan bir şirketi kurtarmakla görevlendirilmiş bir genel müdürü canlandırıyor olabilir. Ciddi oyunlar, kullanıcıların yabancısı olmadıkları, meslek yaşamından alınmış gerçek senaryolara dayandırabileceği gibi tamamen yaratıcılığa bağlı olarak gerçek üstü senaryolar da kullanılabilmektedir. Örneğin, acente adaylarına sigortacılıkla ilgili bir bilgi ciddi oyunlar yardımıyla verilmek istendiğinde günlük hayatta alışık oldukları bir ortam ve insan figürleri ya da tamamen gerçek üstü olan uzay ortamı içerisinde uzaylılar tercih edilebilir.
Gerçek hayatta gerçekleştirilmesi çok pahalı, çok riskli olacak ya da gerçekleştirilmesi mümkün olmayacak ortamları ciddi oyunlar sayesinde simüle etmek mümkündür. Örneğin, stajyerinize gerçek bir şirketin yönetimini teslim edemezsiniz, ama ciddi oyunlar sayesinde stajyerinize bu fırsatı vererek, kararlarını uygulamasını ve bunların sonuçlarını görmesini sağlayabilirsiniz. Eğer stajyeriniz oyunda bir strateji geliştirip, bu strateji ile belirli adımlar attıktan sonra başarıya ulaşamazsa, stratejisini değiştirip, farklı adımlar atabilir ve bu yeni stratejinin sonuçlarını anında görebilir. Tekrar başarısız olması durumunda belki şirket batacak ama buna üzülmeyeceksiniz, çünkü stajyeriniz öğrenmesi gerekeni deneyerek öğrenme yoluyla öğrenmiş olacaktır.
Ciddi oyunlar hakkındaki bu yazıyı özetlemek gerekirse, Marshall McLuhan'ın şu cümlesi uygun olacaktır: "öğrenme ile oyunları birbirinden ayrı tutan kişi, öğrenme hakkında bir şey bilmiyordur."
Kaynak : http://www.mmistanbul.com/makale/title/ciddi-oyunlar-serious-games
